Gdzie i kiedy?
Od: wtorek, 14 lipca 2015, 22:00
Do: sobota, 29 sierpnia 2015, 21:00
Za ile?
wstęp wolny
W ramach kolejnej edycji projektu „Nie(ch) żyją Mistrzowie!” z okazji urodzin artysty (15 lipca) po raz pierwszy publicznie zostanie zaprezentowany nowy nabytek Muzeum Narodowego w Szczecinie – obraz „Wyspa umarłych” Jacka Malczewskiego. Dzieło można oglądać od 15 lipca do 30 sierpnia 2015 w przestrzeni dedykowanej projektowi - w holu na I piętrze muzealnego gmachu przy Wałach Chrobrego.

Obraz „Wyspa umarłych” Jacka Malczewskiego stanowi wyjątkowe świadectwo międzynarodowych inspiracji w sztuce polskiej II połowy XIX wieku. Poruszany przez historyków sztuki problem związków między malarstwem Jacka Malczewskiego i Arnolda Böcklina znajduje najdobitniejszy argument w trawestacji Wyspy umarłych (1883, kilka wersji, np. Nationalgalerie, Staatliche Museen zu Berlin)  – emblematycznego dzieła szwajcarskiego mistrza, stającego się w niemieckojęzycznym obszarze językowym ikoną kultury popularnej.

Pozyskanie tego obrazu Malczewskiego do zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie wpisuje się w priorytet naukowy placówki, jakim jest zabezpieczenie, opracowanie, interpretacja oraz popularyzacja polskiej i niemieckiej historii regionu, a także wzajemnych kontaktów kulturalnych.

W zbiorach MNS znajdują się inne dzieła Malczewskiego o odmiennej tematyce, a także obraz niezidentyfikowanego niemieckiego twórcy (zapewne z kręgu wrocławskiego), będący trawestacją innego znanego obrazu Böcklina Willa nad morzem (1863, kilka wersji, np. Neue Pinakothek, Monachium). Dwie wariacje na temat twórczości słynnego dzieła szwajcarskiego artysty – polska i niemiecka – stałyby się doskonałym pendant w przygotowywanej stałej galerii sztuki europejskiej XIX i 1. połowy XX wieku.

JACEK MALCZEWSKI - jeden z głównych przedstawicieli Młodej Polski. Studiował w Krakowie w Szkole Sztuk Pięknych (m.in. u Jana Matejki) oraz w  École des Beaux-Arts w Paryżu. Od 1897 członek stowarzyszenia Sztuka. W latach 1897-1900 oraz 1912-21 profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Początkowo tworzył wiejskie sceny rodzajowe. W latach 1882-95, nawiązując do twórczości Juliusza Słowackiego i Artura Grottgera, wykonał wiele realistycznych obrazów o tematyce związanej z martyrologią po powstaniu styczniowym („Niedziela w kopalni” 1882, „Na etapie” 1883, „Wigilia zesłańców” 1892), odznaczających się brunatnym, monochromatycznym kolorytem. Około 1890 roku zwrócił się do symbolizmu, tworząc odrębny styl, łączący baśniowość i realizm, operując żywą gamą barwną o dysonansowych zestawieniach. W obrazach tych, pełnych nastroju smutku i zadumy, powracają metaforycznie ujęte treści patriotyczne i mistyczne, postaciom realnym towarzyszą często fauny, rusałki, aniołowie itp. („Introdukcja” 1890, „Melancholia” 1890-94, „Błędne koło” 1895-97, szereg wersji tematów „Zatruta studnia”, „Thanatos i Śmierć Ellenai”). Malował też świetne portrety („Hamlet polski - portret Aleksandra Wielopolskiego” 1903, „Władysław Reymont” 1905, liczne autoportrety), również o wymowie alegoryczno-symbolicznej, komponowane przeważnie na tle pejzażowym. Twórczość Jacka Malczewskiego zaliczana jest do najwybitniejszych zjawisk nowoczesnej sztuki polskiej.

NIECH ŻYJĄ MISTRZOWIE!

Projekt „eMeNeS_Nie(ch) żyją mistrzowie!” to wielowymiarowe działania promocyjno-edukacyjno prowadzone w trzech przestrzeniach: wirtualnej (strona internetowa MNS, portal społecznościowy Facebook.com), medialnej (na łamach lokalnej prasy) oraz „żywej” – w salach ekspozycyjnych Muzeum Narodowego w Szczecinie. Wykorzystując rocznice urodzin wybranych wielkich artystów, których prace znajdują się w zbiorach Muzeum lub w depozycie i są prezentowane na wystawach stałych i czasowych, będzie przybliżać ich twórczość i sylwetki. To unikatowy walor promocyjny kolekcji, szczególnie ważny w kontekście planów stworzenia w Muzeum Narodowym w Szczecinie Galerii Sztuki Europejskiej. W ramach projektu zaprezentowane zostały już dzieła i sylwetki Augusta Ludwiga Mosta, Vincenta van Gohga i Jaques’a Chapiro, Olgi Boznańskiej, Andrzeja Wróblewskiego, Wojciecha Gersona. Przed nami kolejne urodziny Wielkich Mistrzów, m.in. Eugena Dekkerta, Maxa Slevogta. Specjalny charakter będą miały wydarzenia związane z 500. rocznicą urodzin Lukasa Cranacha Młodszego (październik) oraz 100. – Bernharda Heiligera (listopad).

foto: Jacek Malczewski Wyspa Umarłych, ok. 1885 / 86r., tektura / olej, 30,3x41cm / materiały prasowe