Koncert muzyki elektroakustycznej

Luigi Nono
„La lontanza nostalgica utopica futura” na skrzypce solo i taśmę 8-śladową
Dorota Jasińska – skrzypce
Ivan Penov - live electronics

Muzeum Narodowe w Szczecinie
ul. Wały Chrobrego 3
8 listopada 2015 (niedziela), godz. 16:00

"La lontananza nostalgica utopica futura – madrigale per più ”caminantes” con Gidoln Kremer, violino solo, 8 nastri magnetici, da 8 a 10 leggii, Versione KOE 232" jest jednym z ostatnich dzieł i jednym z najwybitniejszych słynnego włoskiego kompozytora Luigiego Nono (1924-1990).

Wenecjanin Luigi Nono jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli powojennej awangardy muzycznej. Studiował prawo na Uniwersytecie w Padwie oraz kompozycję w Conservatorio di musica Benedetto Marcello di Venezia. Zadebiutował w 1950 roku utworem Variazioni Canoniche sulla serie dell’op. 41 di A. Schoenberg (orkiestralne wariacje na tematy z Arnolda Schönberga), który przyniósł mu międzynarodowe uznanie wśród zwolenników muzycznej awangary, jako kontynuatora idei serialnej i nurtu postwebernowskiego.

Począwszy od lat 60. kompozytor zaczął wprowadzać do swojej twórczości nowe środki wyrazu w postaci brzmień elektroakustycznych. Prowadził ożywioną działalność dydaktyczną: był wykładowcą na Międzynarodowych Kursach Wakacyjnych Nowej Muzyki w Darmstadzie, w Dartington Music Summer School w Wielkiej Brytanii, a także gościnnie w ZSRR, Czechosłowacji, Polsce, Argentynie, Chile, Kubie, Peru, Wenezueli. Znany jako niezrównany popularyzator muzyki w szerokich kręgach społecznych.

Spośród ponad sześćdziesięciu dzieł, jakie zostawił po sobie Nono, wiele ma charakter wielce innowacyjny i często rewolucyjny. Do najwybitniejszych Jego dzieł należy No hay caminos, hay que caminar ... Andrej Tarkowskij na siedem niezależnych, rozmieszczonych przestrzennie orkiestr. Na wielki szacunek zasługuje humanistyczne, uniwersalne przesłanie jego dzieł, m.in. Il canto sospeso, w którym zawarł fragmenty listów więźniów obozów koncentracyjnych skazanych na smierć, jako protest przeciwko złu i cierpieniu jakie niesie wojna, epitafium dla ofiar holocaustu Ricorda cosa ti hanno fatto in Auschwitz, opera Intolleranza o losach robotnika-imigranta czy kompozycja inspirowana polskimi wątkami Quando stanno morendo. Diario polacco no.2 (1982) napisana pod wpływem wprowadzenia stanu wojennego w Polsce i dedykowana NSZZ „Solidarność”.

„La lontananza” powstał w 1988 roku (wersja KOE 232 w 1989), inspirowany wydarzeniami politycznymi i społecznymi, które w konsekwencji doprowadziły do upadku muru berlińskiego i końca zimnej wojny. Dzieło skomponowane na skrzypce solo oraz taśmę 8-śladową.

Zgodnie z wolą kompozytora jego wykonanie powinno się odbyć w miejscu o wyjątkowych walorach przestrzenno-akustycznych, które pozwoliłoby swobodne przemieszczanie się wykonawcy (skrzypka solisty) między kolejnymi pulpitami oraz operowanie różnymi odległościami pomiędzy reżyserem dźwięku, skrzypkiem a publicznością.

Do wykonania koncertu zostali zaproszeni znakomici artyści: skrzypaczka Dorota Jasińska (absolwentka Akademii Muzycznej w Poznaniu, Konserwatorium Muzycznego w Trieście ORAZ Akademii Muzycznej w Tallinie, stypendystka Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego w dziedzinie kultury oraz rządu włoskiego w ramach programu Leonardo) oraz Ivan Penov, macedoński kompozytor i twórca audiowizualny (absolwent Konserwatorium Muzycznego w Trieście, zdobywca wielu prestiżowych nagród na konkursach i festiwalach muzyki elektroakustycznej m.in. we Francji, Hiszpanii, Słowenii i we Włoszech).

Prawykonanie La lontananzy odbyło się w Kleine Philharmonie w Berlinie we wrześniu 1988 roku.

Koncert szczeciński upamiętni 26. rocznicę upadku muru berlińskiego (mur runął w nocy z 9 na 10 listopada 1989).